Miếu Trò làng Trám (còn được gọi là miếu Đụ Đị), xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ. Nơi đây hằng năm cứ vào đêm 11, rạng sáng 12 tháng Giêng, dân làng lại tổ chức tiêu khiển, thực hiện lễ nghi tái hiện cảnh giao hợp của con giai và đàn bà với mong muốn mùa màng tươi tốt, con người sinh sôi nảy nở.
Ông Nguyễn Thành Ngữ (70 tuổi) – người chăm sóc miếu (còn gọi là cụ từ) cho hay, miếu thờ bà Ngô Thị Thanh - bà là con của quan triều đại Hùng Vương, khi bà về nơi đây là rừng rậm, bà khai hoang lập ấp, chiêu dân, dạy dân làm nghề.
Theo cụ từ, tên miếu Đụ Đị là người ta phiên âm ra như vậy. Nguyên bản của lễ hội xưa cũng giống như bây giờ, khác chút đỉnh là ngày xưa cư dân tham dự lễ hội tự sáng tác ra những câu hát, câu văn, thêm vào cho đa dạng. Trong miếu gắn bảng có 3 chữ nho được dịch là "tối mật".
"Năm 1992 có quyết định phục tái hiện của Sở VH-TH Phú Thọ (Vĩnh Phú khi bấy giờ), đến năm 1993 chúng tôi triển khai xây dựng lại, từ năm 1993 chúng tôi thường tổ chức lễ hội", cụ Ngữ nói.
Ngày trước, người được chọn làm lễ mật phải là trai chưa vợ, gái chưa chồng, con nhà khá giả, gia giáo. cơ mà ngày nay vì bạn teen hổ thẹn nên thường chọn những cặp vợ chồng đã có con cái để làm lễ.
Sau lễ mật là lễ tháo khoán. Ngày xưa nơi đây là rừng rậm, khi các cụ hô "tháo khoán" thì những đôi nam nữ được nghiên cứu nhau tự do cơ mà bây giờ lễ tháo khoán đã khác xưa cực nhiều.
"Linh vật" nõ (bộ phận sinh dục nam) và nường (bộ phận sinh dục nữ) chỉ đúng 0h ngày 11 tháng Giêng mới được đem xuống. Ngày thường, tuyệt đối không ai được đem xuống.
Theo quan niệm, người nào nhìn được nõ, nường và cảnh "tình phộc" trong lễ hội bừa phứa tình phộc thì cả năm sẽ gặp may mắn.
Cụ Ngữ cho hay, hai linh vật này ngày xưa không còn. Năm 1993 khi phục tái hiện lễ hội, dân làng mới làm lại cái mới bằng gỗ mít, sơn màu cách gián.Trong ảnh, chủ lễ lần lượt lấy hai linh vật, người con giai cầm cái nõ bằng gỗ to như cái dùi…
.người con gái cầm cái nường màu đỏ, to như cái quạt.
Khi đèn tắt đồng thời vang lên khẩu lệnh của cụ chủ lễ "linh tinh tình phộc". Sau khẩu lệnh, đôi nam nữ "phộc" sinh thực khí bằng gỗ vào nhau 3 lần. Họ luôn tin rằng nếu đôi trai gái đâm trúng cả 3 lần thì năm đó, âm dương hòa hợp, mùa màng bội thu.
Lễ mật xong, cụ chủ lễ hô to "tháo khoán", bây giờ, những đôi trai gái trong làng được "tự do yêu đương", tha hồ làm "chuyện trai gái" nếu muốn.
Ngày ngày, ông Ngữ mở cửa từ sáng tinh mơ đến khoảng 9h tối cho dân làng vào thắp hương. Từ ngày phục tái hiện lễ hội đã có 4 cặp vợ chồng tham dự diễn cảnh vợ chồng làm "chuyện ấy".
"Qua lâu năm bảo vệ, khôi phục. năm nay (2017), lễ hội Trò Trám chính cống được chứng nhận là di sản phong tục phi vật thể cấp Quốc gia khiến chúng tôi hết sức vui mừng. Đây là điều mong muốn của những thế hệ cư dân xã Tứ Xã, từ đời tổ tiên chúng tôi đến nay", cụ Ngữ háo hức nói
Lễ hội "Linh tinh tình phộc" hay còn gọi là "Lễ hội Trò Trám" được tổ chức thường niên vào những ngày 11 và 12 tháng Giêng hằng năm. ở lễ hội này, điểm cuốn hút và cuốn hút sự quan tâm của du khách thập phương nhất đó là Trò Trám và Lễ mật ở miếu Trò (còn gọi là miếu Đụ Đị) - xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ. Đây là lễ hội tôn vinh tín ngưỡng phồn thực của cư dân nông nghiệp, hiện đang được cư dân ở đây trân trọng bảo vệ. những nhà phong tục cũng nhận định đây là "lễ hội đáng quý", mang đậm tính dân tộc, may mắn được khôi phục lại từ năm 1993. Tuy nhiên, nếu là "người ngoài làng" hoặc chưa hiểu rõ về tín ngưỡng dân gian phồn thực... sẽ thấy lễ hội có phần "dung tục". |
0 Comment to "Cận cảnh miếu Đụ Đị th�� “linh vật” nam nữ"
Đăng nhận xét