Thính giả của loa phường

Loa phường trên phố Khâm Thiên - hà nội. Ảnh: Như Ý.

Ai nghe loa phường?

10 năm nay, gần như ngày nào anh Lê Đình Dũng và những nhân viên của cơ sở tầm quất khiếm thị Điểm Sáng ở ngõ 94 Ngọc Khánh đều thức dậy vào khoảng 7 rưỡi sáng bởi một công cụ báo thức chẳng thể cưỡng lại. đó là 3 chiếc loa của đài truyền thanh phường Giảng Võ treo ngay ban công tầng 2 của cơ sở. Chương trình phát âm lượng mạnh trong khoảng nửa tiếng.

Đến 5h chiều, loa nhắc nhở bạn teen đi nhập ngũ, những gia đình khóa xe máy phòng mất cắp, những cửa hàng nhớ ngắt cầu dao điện trước khi đóng cửa, đề phòng cháy nổ... Vào những dịp đặc biệt có cả ca nhạc. Ví dụ ngày đề phòng ma túy sẽ được nghe hát về tác hại ma túy.

"Loa rất to, nhà mình làm dịch vụ, ảnh hưởng đến khách đang nghỉ mát. Thứ hai mình khiếm thị, chính yếu nghe bằng tai mà chĩa thẳng vào nhà 2-3 cái loa, khi ấy cảm giác mình vừa mù vừa điếc", Dũng chia sẻ. Theo Dũng, những khi có một nội dung- chẳng hạn phòng chó dại, chống cúm gia cầm mà loa phường nhắc đi nhắc lại cả tháng. Có khi cùng một nội dung được đọc lại nguyên xi trong một lần phát để đủ thời lượng 30 phút. trong khi đó, có thông tin gì cấp thiết, tổ trưởng dân phố vẫn đến từng nhà thông báo. Với Dũng, loa phường có ý nghĩa năm 1-2 lần khi thông báo cắt điện.

Dù thuê nhà bên dưới cột loa cả chục năm, Dũng quyết đoán không thích nghi được với tiếng ồn do loa gây ra. cơ mà anh cũng nhận thấy mới đây, sau khi có quan điểm của Chủ tịch thành phố và dư luận đài báo thì âm lượng loa phường giảm xuống, thời gian phát thưa hơn và không còn lặp lại một thông báo trong một lần phát. Bà Nguyễn Thị Đông ở số nhà 13, ngõ 94, Ngọc Khánh cũng nhận thấy động thái đổi thay đó. Bà có người con làm ca đêm, 5 rưỡi sáng mới về nhà, chẳng mấy khi có giấc ngủ bù tử tế, vì loa phường. Chồng bà sau tai biến cũng có hai năm cuối đời liệt giường ở tầng một, ngay bên dưới loa phường.

Bà Đông 78 tuổi, dân gốc đất này cơ mà không nhớ loa phường có từ bao giờ, chỉ biết trước đây nó từng phát sớm hơn, bắt nhịp cho toàn dân thể dục buổi sáng. Một dạo ngưng phát rồi lại rộ lên. Bà không nghĩ mình có thể quan điểm về căn số loa phường, vì với bà loa là của tập thể chứ chẳng phải của cá nhân hay của xóm. "Tưởng dân người ta đề nghị có loa phường để nghe thông tin, bởi thế chúng tôi không dám đề nghị xóa bỏ. Giờ thấy đài nói không nên để thì chúng tôi thấy cắt đi cũng được. thông tin giờ những rồi," bà nói. Người viết thử đề đạt biện pháp chuyển loa phường luân phiên từ cột điện này sang cột điện khác, bà nói: "Nhà khác cũng giống như mình thôi. Trừ khi mang loa ra đường còn được…".

Một hộ dân cách cột điện treo loa phường Giảng Võ vài số nhà tỏ ra nước đôi: "Loa phường có cũng được mà không cũng được". thực tế "công dụng" của loa phường chỉ phát huy với vài hộ dân quanh nó. ở xa chút đỉnh, có lắng tai nghe cũng khó mà biết loa nói gì. khi đó nó chỉ là một nguồn phát ra tiếng ồn.

Hệ thống loa phường được treo chi chít trên từng cột điện ở phố Khâm Thiên - hà nội. Ảnh: Như Ý.

"Bình đẳng trước loa phường"

Dù bạn giàu thế nào, dù bạn lừng danh hay vô danh, miễn bạn ở cạnh loa phường thì ít những đều chịu ảnh hưởng của nó.

Họa sĩ Lê Thiết Cương sở hữu căn nhà bạc tỷ mặt tiền Lý Quốc Sư, hơi tiếc nó lại giữa ngã 3. Và hai chục năm nay, anh luôn luôn cập nhật nội dung phát thanh của phường Hàng Trống. bên cạnh thơ tổ hưu, loa còn quảng cáo cho cả mấy hệ thống ngân hàng đóng trên khu vực phường.

Đặc biệt nếu loa phường Giảng Võ thưa phát chủ nhật thì loa phường Hàng Trống cứ đến thứ Bảy lại bật sớm hơn. Sáu giờ sáng, loa đã khua toàn dân dậy quét đường quét ngõ. Điều này khá khó hiểu, chả lẽ tâm điểm thủ đô lại thiếu công nhân lau chùi đến thế?!

"Loa phường cực nhiều kỷ niệm với một bộ phận lớn người hà nội. cơ mà cuộc sống văn minh thì tiếng ồn cũng là một loại ô nhiễm"  Ca sĩ Mỹ Linh

Lê Thiết Cương kiến nghị không nên có loa phường, nếu cần có thể duy trì ở những huyện ngoại ô, như Sóc Sơn. Đây chính là nơi an cư của ca sĩ Mỹ Linh. ở đây chị nghe... loa xã. Chị quan điểm: "Nên để dân lựa chọn, nhất là kỷ nguyên thông tin thế này. Nên giữ cái bảng tin ở phường thì hay hơn".Nội dung loa xã dĩ nhiên khác loa phường. Mỹ Linh sẽ biết khi nào là vụ mùa gì và cần phải phun loại thuốc sâu gì. Điều khiến chị buồn phiền là uy tín phát thanh của loa xã khá kém. chẳng hạn, chị dẫn lời loa xã mình: "Hôm nay nà mùa hè, thì nà chúng ta sẽ nghe bài chống nở noét trong mùa hè…".

Ca sĩ Mỹ Linh.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ: "Hệ thống loa phường tương đối chi chít, nhà tôi lại rất gần loa phường. Tiếng loa dội vào rất rõ. khu vực tôi ở đang có nhiều thành phần gia đình cơ mà gần như ai cũng phản ứng loa phường. Nó không mang tới điều gì cấp thiết mà gây phiền hà lớn hơn. Nó gây ô nhiễm tiếng động dẻo dai vào những giờ người ta cần yên tĩnh, cần chia sẻ trong gia đình".

Lê Thiết Cương nhắc lại một thời hay ho của loa phường. Thời "chả có thông tin gì ngoài loa phường, kể cả nghe nhạc cổ điển cũng qua loa phường". Anh nhớ khoảng từ tháng 3 đến 30/4/1975, cư dân vẫn xúm quanh loa công cộng để nghe thông tin về chiến dịch Hồ Chí Minh. Thời bao cấp, loa phát huy vai trò cung cấp những thông tin cấp thiết, chẳng hạn dự báo thời tiết, trong hoàn cảnh ít gia đình có máy phát thanh. Công suất loa thời đó cũng không lớn như bây giờ. "Loa ở ngã 4 Hàng Thùng- Nguyễn Hữu Huân đặt cạnh một cửa hàng và bọn con trẻ phải kiễng chân đứng trên những kệ thây hàng để nghe cho rõ," anh kể.

Nguyễn Quang Thiều không gạt bỏ công dụng của loa phường trong một thời gian nhất định, khi những công cụ thông tin chưa lớn mạnh. cơ mà theo anh "Có những cách truyền tải cơ chế cơ chế của chính phủ tốt hơn. hoạ may nơi công sở chức năng phải tự biết phải làm gì với loa phường".

Share this

Hứa Anh