Ngôi mộ bí ẩn ngay chân đư��ng cao tốc

Trên con đường cao tốc Long Thành - Diesel Giây đã đi qua, rất rất nhiều tòa nhà, mồ mả đã phải di dời phóng thích. tại khu vực sắp trục lộ cũ số 769, hướng sông Đồng Môn, cách Biên Hòa 22 km theo đường chim bay, có hai ngôi mộ cổ bằng hợp chất không có thân nhân thú nhận.

Khi người xưa "không cho" hậu bối phá mộ…

Lẽ thường, mộ 100 năm trở nên được xem là là mộ cổ và được điều hành mặc dù vậy hai mộ cổ này không hiểu vì duyên do gì lại ko có trong danh sách của nơi làm việc tập quán địa phương. Năm 2011 công ty thi công đã mướn bốn bạn teen chuyên khoan cắt bê tông đến phá bỏ các ngôi mộ này để giải tỏa. Sau khi phá tanh banh ngôi mộ nhỏ, họ đến ngôi mộ lớn hơn sắp bên để phá tiếp.

Kỳ lạ thay, máy cắt, máy khoan phá… vốn dùng để phá bê tông cốt sắt dễ như chẻ tre nay đều vô tích sự trước ngôi mộ cũ kỹ. Sau mấy ngày quyết tâm, máy móc hỏng hết còn ngôi mộ vẫn trơ trơ, chỉ sứt mẻ tí đỉnh. Nhóm giới trẻ thời điểm này giật mình, có ý kiến là người ở trong ngôi mộ ko cho phá, họ hoảng sợ bỏ của chạy lấy người, tin tức từ đây lan ra gây hoang mang trong cộng đồng dân cư.

Trung tâm quản lý di tích và cảnh đẹp nổi tiếng tỉnh Đồng Nai biết tin tìm đến, xác minh đây là mộ cổ lâu năm, vội báo cáo - thống kê về tỉnh rồi liên hệ lên tp.hcm. Đoàn khảo cổ do PGS-TS Phạm Đức Mạnh xuống tìm hiểu, xác nhận lúc ban đầu đây là ngôi mộ cổ ít ra 200 năm, mộ rất có ý nghĩa - giá trị. Tỉnh Đồng Nai quyết định khai quật và di dời mộ về Văn miếu Trấn Biên để phục dựng.

Lúc này tin tức về bốn tuổi teen phá mộ đã có ba người bỗng dưng chết bất đắc kỳ tử khiến lan truyền tin đồn ngôi mộ linh nghiệm, trừng trị người phá mộ khiến cho rất phần lớn mọi người hiếu kỳ ùn ùn đến xem và tìm cách… xin số đề khiến tình hình trật tự xã hội tại nơi đây rất rối ren.

Họa sĩ Đỗ Đình Chiến, chuyên gia di dời những ngôi mộ cổ, kể lại: "Bản thân tôi đã di dời cực nhiều ngôi mộ tuy nhưng chưa có ngôi mộ nào kỳ lạ vậy nên. toàn bộ khu mộ có tổng trọng lượng 50 tấn, phía chúng tôi bóc tách và di dời địa bàn bao quanh mộ ko có vấn đề gì. Cuối cùng đến phần mộ, chứng thực khối hợp chất này chỉ nặng khoảng 5-7 tấn, tôi cho xe cẩu 15 tấn đến, yên tâm là dư sức vậy mà không ngờ không được cẩu lên được, cứ như chủ nhà ko cho mang đi. Dù rất tiếc nhưng mà tôi đành cho cắt ngôi mộ ra làm đôi mới cẩu đi được, lúc mang về phục dựng sẽ phục chế vết cắt để mộ liền lại như cũ".

Ngôi mộ bí hiểm dưới chân đường cao tốc - 1

Ngôi mộ bị phá cơ nhưng mà chỉ mẻ một ít phần phía trên. Ảnh: PGS-TS PHẠM ĐỨC MẠNH

Ngôi mộ có giá trị rất cao

Có rất là nhiều ngôi mộ vài trăm năm tuổi tại miền Nam tuy vậy không phải mộ nào cũng di dời, phục chế vì rất tốn kém, chỉ những ngôi mộ có giá trị ý nghĩa mới được di dời, phục chế.

Điểm thứ 1 là ngôi mộ vẫn còn nguyên thủy lớp hợp chất, chưa bị sơn phết lên như nhiều mộ cổ khác (có cực nhiều mộ cổ vô chủ thế nhưng do được đồn khôn thiêng nên người ta đến cầu xin xong tạ ơn bằng cách quét vôi hay sơn mộ, tuyệt giao làm mất ý nghĩa - giá trị ngôi mộ). Khu di tích mộ hợp chất nằm bên trên khoảnh đất rộng cỡ 40 m² với kiến trúc có tường thành bao quanh hầu như vẹn nguyên và cửa mộ hướng Bắc.

Bình phong tiền hai đầu trên chặt vát góc, sườn hình chữ nhật chính giữa trang trí dạng phù điêu tạo hình các môtíp như: cặp nai dưới gốc đa tại mặt hướng ra cửa trước và "tứ linh" phối trí đối xứng theo đường chéo (long - lân - quy - phụng) ở mặt sau. Gắn hai bên bình phong hậu là cặp tượng phù điêu phối trí đối xứng bộc lộ môtíp "lưỡng long triều dương" hoặc "lưỡng long chầu phúc".

Đáng chú ý nhất ở khu mộ hợp chất Cầu Xéo là người thợ xưa kiến tạo thêm một cặp ban thờ quy cách của "miếu thờ Thổ Địa" gắn ngay trên bờ bao đối xứng nhau ngang với ban thờ bia. Mỗi ban gồm đế đỡ chân quỳ, khán thờ rộng và cặp tượng linh thú (nghê hay lân cái) đối xứng hai bên.

Phía trong lớp quách là cỗ ván bằng gỗ sao còn cự kỳ tốt, bên trong là lớp nước ướp xác màu nâu sền sệt. tử thi còn hầu như nguyên lành, xương cốt ngả màu nâu đen, còn đầy đủ cốt sọ nguyên búi tóc và nhiều bộ phận xương thân hình. chủ nhân ngôi mộ là một nữ giới tuổi 50-60, cao suýt soát 1,5 m, được đặt nằm trên chiếu cói phủ một lớp tro dày khoảng 15-20 cm cuối tấm địa. Đáng lưu ý là dưới đầu người đã khuất có một lớp thủy ngân màu ánh sáng và phần chân rải đầy lớp quả lạ khoảng 1,5-2 kg. Theo TS Nguyễn Văn Long và các lão nông Đồng Nai, có thể đây là quả nguyệt quế, có rất nhiều ở rừng Trường Sơn phía Nam đất nước việt nam.

Ai là người bên trong ngôi mộ?

Việc khai quật không thể chứng thực được tiếng tăm vì bia mộ bằng đá gan gà tuy còn mặc dù vậy đã bị đục phá, tẩy xóa hết nhiều phần chữ ghi tính danh, địa vị người chết…, chỉ còn lại bốn chữ "Phu nhân chi mộ" là đọc được.

Chưa bàn tới kết cấu mỹ thuật, chỉ riêng việc ngôi mộ được làm từ loại hợp chất vững chắc đủ cho tất cả chúng ta thấy chủ nhà là một người giàu sụ hoặc quyền quý. thi thể người phụ nữ được mặc theo người hơn 10 bộ quần áo bằng gấm vóc màu hồng tía và nõn chuối, vải lụa và the màu nâu sẫm in hoa và dây lá nổi, có cả vải mắt to thưa và giống vải sô. các trang phục gấm vóc có đính nút áo bằng vàng Tây tập trung sắp cổ và bụng. Chân đi đôi hài gấm có thêu chỉ vàng rất đẹp... Đây là nhiều y phục của một người rất sung túc thời đó.

Với PGS-TS Phạm Đức Mạnh, ngôi mộ này còn các điểm rất khác lạ "của riêng Nam bộ" mà đến tận bữa nay ông chưa giải mã hết. Ví như, nấm mộ nữ ko bé nhỏ như các mui luyện mu rùa thường thấy mà lại bề thế khổng lồ như hình voi phục của những ngôi mộ quý ông Nam bộ. Cặp tượng linh thú (nghê hay kỳ lân cái) chầu ban thờ Thổ địa cầu Xéo phối trí trên bờ bao hướng vào ban thờ bia mộ khác với các tượng linh thú thường thấy ở Nam bộ.

Đặc biệt, cặp tượng phù điêu gắn bên hông bình phong hậu mang môtíp bố trí chẳng phải hình phượng (như mộ bà chánh thất tham tri Bộ Hộ Võ Thục Nhân) mà lại là hình rồng - theo nhiều môtíp quen thuộc "lưỡng long triều dương", "lưỡng long triều nhật", "lưỡng long chầu phúc" của nghệ thuật trang hoàng cung đình lăng tẩm Nguyễn.

Ông Mạnh đã so sánh bộ cối giã trầu và que ngoáy có cán hình nậm rượu bằng bạc mạ vàng được chôn theo người chết có hình dạng rất quen thuộc với các đồ ngoáy trầu ngự dụng của triều Nguyễn đang trưng bày ở viện bảo tàng Mỹ thuật cung đình Huế và đ/biệt giống với cối và chìa ngoáy trầu bằng ngọc kim sa và vàng giữ lại ở Viện viện bảo tàng lai lịch việt nam, thành phố hn.

Đặc biệt ấn tượng là tại chân bia mộ nữ quý tộc này còn tự khắc chữ "Hoàng" 𦤃, bởi trong những lăng tẩm quý tộc Nguyễn tại cả việt nam, nguyên vật liệu kiến thiết có tự khắc chữ "Hoàng" chỉ hiện diện trong gạch xây lăng ông nội và phụ thân đức Quốc công Phạm Đăng Hưng (cha đẻ "mẫu nghi thiên hạ" thái hậu Từ Dũ, ông ngoại vua Tự Đức) trong lăng hoàng gia (Gò Công, Tiền Giang).

Với toàn bộ đặc điểm "phá cách" từ kiến trúc đến điêu khắc trang hoàng, đồ kiểu ngự dụng trong quan tài chứng thực triển vọng thân phận mộ chủ chính người tôn thất Nguyễn, từ đó nghiên cứu về các người trong hoàng gia đến sống và chết ở đất Đồng Nai thời điểm đó khiến ông Mạnh suy đoán chủ nhà ngôi mộ là hoàng nữ thứ ba của vua Gia Long, tức công chúa Nguyễn Thị Ngọc Anh, mất ở chùa Đại Giác, đến nay vẫn chưa xác minh được mộ.

đấy vẫn chỉ là giả định mà ông chỉ ra, nhiều tư liệu hiện có chưa đủ sức minh chứng. chủ nhân ngôi mộ Cầu Xéo là ai đến nay vẫn là sự bí hiểm.